Tag Archives: fobik bozukluk
Fobik Bozukluklar ( Fobiler)
Fobik Bozukluklar
Fobiyi en basit anlamıyla bir nesne ya da durumla ilgili, orantılı olmayan ve onu yaşayan tarafından anlamsız olduğu anlaşılan engelleyici, korkunun ve endişenin aracılık ettiği korku durumu olarak belirtebiliriz. Ortada gerçek bir tehlikenin olmadığı hayatın akışını bozan korkulara (yükseklik, kapalı yer, sosyal ortamlarda bulunma, yılan örümcek gibi hayvanlardan; korka durumuna fobi denir.
Fobiyi yaşayan kişi bunun anlamsız olduğunu çoğu zaman bilir fakat bu korkusundan kaçınamaz.
Fobiler genel olarak iki gruba ayrılırlar. Bunlar Özgül Fobiler ve Sosyal Fobiler
Özgül Fobiler
Özgül Fobiler, belirli bir nesne ya da bir durumla karşılaşınca ya da karşılaşma beklentisi olduğu zaman ortaya çıkan asılsız korkulardır. Bu tür fobilerin yaşam boyu görülme sıklığı %7, kadınlarda ise %16’dır. Bu tür fobiler kişinin yaşadığı kültüre ve sosyal ortama göre değişebilir. Kültürdeki yaygın olan inançlar insanların nelerden korkacağını belirleyebilir. Bizim ülkemizde özellikle İstanbul’da insanlar gece deprem olacak diye gündüz olduklarından daha çok korkarlar bunun nedenide daha önce yaşadıkları depremin gece olmuş olmasıdır.
Sosyal Fobiler
Sosyal fobi, başkalarının orada bulunması yada başkalarının yanında bulunma ile ilgili mantıklı olmayan, ısrarlı bir korkudur. Bu bozukluk yaşamı çok fazla kısıtlayıcı olabilir. Fobik kişi genellikle izlenebileceği durumlardan uzaklaşmaya çalışır, eğer bulunmak zorunda kalırsa da bu ortamlarda utangaç bir tutum sergiler. Bu kişilerde topluluk önünde konuşmaz, bir toplulukta kendisine söz verilmesi, dışarıda yemek yemek, tanımadığı kişilerle tanışmak, ortak tuvaletleri kullanmak ya da başkalarının olduğu yerde herhangi bir iş yapmak aşırı kaygı doğurur.
Sosyal fobiler bazı durumlarda genelleşmiş olabilir. Bu durumlarda korkunun başlangıcı yaşamın ilk yıllarına kadar dayanır ve bu kişilerde alkol madde kullanımı da daha fazla olabilir. Sosyal fobiler oldukça yaygındır; yaşam boyu görülme sıklığı erkeklerde %11, kadınlarda ise %15’tir. Sosyal fobiler diğer bozukluklarla birlikte oldukça sık görülür. genelleşmiş kaygı bozukluğu, çekingen kişilik bozukluğu ve en önemlisi panik atakta çok sık görülür. Özgül fobilerde olduğu gibi, sosyal fobiler de kültürler arasında biraz değişiklik gösterebilir.
Fobilerin Tedavisi
Pek çok insan fobilerinden kimi zaman sessizce yakınır fakat tedavi için hiçbir yol aramaz. Bir çok klinisyen tarafından fobik tanısı konabilecek kişi kendisinde dikkate değer bir bozukluk olduğunu düşünmez. Bir tedavi arama yolu anca mesleki bir durum sonucu veya hayatında olan yeni değişiklikler sonucu oluşur.
Fobilerin tedavisinde sistematik duyarsızlaştırma yöntemi, bilişsel davranışçı terapi ile oldukça başarılı sonuçlara ulaşabilmekteyiz.